Świadczenia Rodzinne i Zaliczka Alimentacyjna
Świadczenia rodzinne
Zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych z dnia 28 listopada 2003 r., która weszła w życie z dniem 1 maja 2004 r. podstawową formą wsparcia rodzin, osób samotnie wychowujących dzieci jest zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego, a także świadczenia pielęgnacyjne i zasiłek pielęgnacyjny dla osób niepełnosprawnych .
Kryterium dochodowe do przyznania świadczeń rodzinnych wynosi 504,00 zł., a w przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności 583,00 zł. ( należy legitymować się orzeczeniem o niepełnosprawności do 16 roku życia, a powyżej 16 roku o znacznym albo umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w przypadku starszych dzieci lub osoby pełnoletniej uczącej się.)
Zasiłek rodzinny przysługuje:
-
rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka,
-
opiekunowi faktycznemu dziecka,
-
osobie uczącej się (oznacza to osobę pełnoletnią uczącą się, nie pozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony).
Wysokość zasiłku rodzinnego
-
48 zł na dziecko do 5 roku życia
-
64 zł na dziecko powyżej 5 roku życia
-
68 zł na dziecko powyżej 18 roku życia
Dodatki do zasiłku rodzinnego:
Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka, jak również opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli nie został przyznany rodzicom albo opiekunowi prawnemu. Wypłacany do ukończenia 1 roku życia dziecka jednorazowo w wysokości 1 000 zł. na każde urodzone lub przysposobione dziecko.
Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego w wysokości 400 zł. Wsparcie przysługuje osobie uprawnionej na okres nie dłuższy niż:
-
24 miesiące kalendarzowe
-
36 miesięcy kalendarzowych, jeśli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu,
-
72 miesiące kalendarzowe, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem z orzeczoną niepełnosprawnością lub orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności.
Osoba nie otrzyma dodatku jeśli:
-
bezpośrednio przed uzyskaniem urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy,
-
podjęła i kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową w okresie urlopu wychowawczego,
-
w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego,
-
bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę przez co najmniej 5 dni w tygodniu, w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym i korzysta w nim z całodobowej opieki, w żłobku albo w przedszkolu z wyjątkiem:
-
dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności przebywającego w żłobku albo w przedszkolu z powodów terapeutycznych,
-
dziecka przebywającego w zakładzie opieki zdrowotnej, za wyjątkiem placówki opiekuńczo-wychowawczej, młodzieżowego ośrodka wychowawczego, schroniska dla nieletnich, zakładu poprawczego, aresztu śledczego, karnego, zakładu opiekuńczo-leczniczego, zakładu pielęgnacyjno-opiekuńczego, szkoły wojskowej lub innej szkoły, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatne pełne utrzymanie.
Dodatek z tytułu samotnego wychowania dziecka – przysługuje samotniewychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka, ponieważ:
-
drugi z rodziców dziecka nie żyje,
-
ojciec dziecka jest nieznany,
-
powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone
Dodatek przysługuje w wysokości 170 zł miesięcznie, nie więcej niż 340 zł. na wszystkie dzieci. W przypadku gdy dziecko legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80 zł nie więcej niż 160 zł. na wszystkie dzieci.
Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje w związku z rozpoczęciem roku szkolnego, oraz rocznego przygotowania przedszkolnego w wysokości 100 zł.
Wniosek o wypłatę dodatku składa się w terminie 4 miesięcy od dnia rozpoczęcia roku szkolnego, albo rocznego przygotowania przedszkolnego. Wniosek założony po terminie pozostawia się bez rozpatrzenia.
Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.
Wypłacany jest w dwóch sytuacjach:
-
na częściowe pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła ponadgimnazjalna lub szkoła artystyczna, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoła podstawowa lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności w wysokości 90 zł. miesięcznie.
-
na pokrycie wydatków związanych z zapewnieniem dziecku możliwości dojazdu z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się szkoła, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej w wysokości 50 zł. miesięcznie.
Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.
Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
przyznawany jest matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka, albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na pokrycie wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:
-
do ukończenia 16 roku życia, jeżeli dziecko ma orzeczoną niepełnosprawność,
-
do 24 roku życia, jeżeli posiada orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.
Dodatek wypłacany jest w kwocie 60 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia, oraz w kwocie 80 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku.
Dodatek z tyt. wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysługuje na trzecie i kolejne dziecko uprawnione do zasiłku rodzinnego w wysokości 80 zł miesięcznie.
Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowejw związku z koniecznością opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym. przysługuje matce lub ojcu, albo opiekunowi faktycznemu dziecka. Niepełnosprawność musi być potwierdzona orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami:
Konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Świadczenie przysługuje w wysokości 420 zł.
Świadczenia pielęgnacyjne nie przysługują, jeżeli:
-
osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty socjalnej, zasiłku stałego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
-
osoba wymagająca opieki:
-
pozostaje w związku małżeńskim,
-
została umieszczona w rodzinie zastępczej, w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym i korzysta w nim z całodobowej opieki albo w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę przez co najmniej 5 dni w tygodniu, z wyjątkiem zakładów opieki zdrowotnej,
-
osoba w rodzinie ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury na to dziecko,
-
osoba w rodzinie ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego albo do świadczenia pielęgnacyjnego na to lub na inne dziecko w rodzinie.
-
Zasiłek pielęgnacyjny wypłacany jest w wysokości 153 zł. miesięcznie, przysługuje:
-
niepełnosprawnemu dziecku,
-
osobie niepełnosprawnej powyżej 16 roku życia w stopniu znacznym, jak również osobie niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym, jeśli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia,
-
osobie, która ukończyła 75 lat.
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie przebywającej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, jeżeli pobyt osoby i udzielane przez tę instytucję świadczenia częściowo lub w całości finansowane są z budżetu państwa albo Narodowego Funduszu Zdrowia. Zasiłek pielęgnacyjnego nie przysługuje również osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje bez względu na wysokość dochodu na osobę w rodzinie.
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się żywego dziecka przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka – niezależnie od wysokości dochodów w kwocie 1 000 zł w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego – w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia..
Postępowanie w sprawach przyznania i wypłacania świadczeń rodzinnych
Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek małżonków, jednego z małżonków, rodziców, jednego z rodziców, opiekuna faktycznego dziecka, opiekuna prawnego dziecka, osoby uczącej się, pełnoletniej osoby niepełnosprawnej lub innej osoby upoważnionej do reprezentowania dziecka lub pełnoletniej osoby niepełnosprawnej.
Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby starającej się o przyznanie świadczeń.
Wniosek powinien zawierać dane dotyczące:
1. osoby występującej o przyznanie świadczeń rodzinnych, w tym: imię, nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL, numer NIP, a w razie gdy nie nadano tych numerów lub jednego z nich- serie i numer dowodu osobistego lub paszportu oraz w razie potrzeby nazwę organu rentowego wypłacającego emeryturę lub rentę, numer emerytury lub renty lub numer konta w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
2. dzieci pozostających na utrzymaniu osoby, składającej wniosek, w tym: imię, nazwisko, numer PESEL, datę urodzenia, stan cywilny.
Do wniosku należy dołączyć odpowiednio:
1. zaświadczenia o dochodzie podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych każdego członka rodziny, wydane przez właściwy urząd skarbowy, zawierające informacje o:
-
wysokości dochodu,
-
wysokości składek na ubezpieczenie społeczne odliczonych od dochodu,
-
wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne odliczonych od podatku,
-
wysokości należnego podatku,
2. zaświadczenia lub oświadczenia dokumentujące wysokość innych dochodów,
3. oświadczenie o deklarowanych dochodach osiąganych przez osoby podlegające przepisom o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zawierające w szczególności informacje o:
-
wysokości dochodu,
-
wysokości należnych składek na ubezpieczenia społeczne,
-
wysokości należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne,
-
wysokości i formie opłacanego podatku dochodowego,
-
wysokości dochodu po odliczeniu należnych składek i podatku,
4. inne zaświadczenia lub oświadczenia oraz dowody niezbędne do ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych, w tym:
-
dokument stwierdzający wiek dziecka,- orzeczenie o niepełnosprawności lub o Staroniu niepełnosprawności,
-
prawomocny wyrok sądu rodzinnego stwierdzający przysposobienie lub zaświadczenie sądu rodzinnego lub ośrodka adopcyjno-opiekuńczego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka,
-
prawomocny wyrok sądu rodzinnego orzekający rozwód lub separację,
-
orzeczenie sądu rodzinnego o ustalenie opiekuna prawnego dziecka,
-
zaświadczenie o uczęszczaniu dziecka do szkoły lub szkoły wyższej,
-
zaświadczenie z urzędu pracy o braku propozycji zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej dla osoby ubiegającej się o świadczenia,
-
zaświadczenie pracodawcy o terminie urlopu wychowawczego okresie, na jaki został udzielony, oraz o okresach zatrudnienia.
Zaliczka alimentacyjna
Zaliczka alimentacyjna przysługuje osobie uprawnionej do ukończenia 18 roku życia albo, w przypadku gdy uczy się w szkole lub w szkole wyższej, do ukończenia 24 roku życia na podstawie tytułu wykonawczego, którego egzekucja jest bezskuteczna lub częściowo bezskuteczna.
Osoba uprawniona do zaliczki alimentacyjnej jest to osoba wychowywana przez osobę samotną, a także osoba ucząca się na którą zasądzone są alimenty od dwojga rodziców.
Zaliczka przysługuje, jeżeli dochód na jednego członka rodziny nie przekracza kwoty 583 zł do wysokości świadczenia alimentacyjnego, nie więcej niż:
-
170 zł gdy uprawniona jest jedna lub dwie osoby , 250 zł jeżeli osoba uprawniona legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
-
120 zł gdy uprawnionych jest trzy lub więcej osób, 170 zł jeżeli osoba uprawniona legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
W przypadku gdy dochód rodziny nie przekracza 50% kwoty 583 zł, tj. 291,50 zł kwoty zaliczki zwiększa się do:
-
300 zł gdy uprawniona jest jedna lub dwie osoby ,380 zł jeżeli osoba uprawniona legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
-
250 zł gdy uprawnionych jest trzy lub więcej osób, 300 zł jeżeli osoba uprawniona legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Zaliczka alimentacyjna nie przysługuje, jeżeli osoba uprawniona do zaliczki alimentacyjnej:
-
Przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie
-
jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko
-
zawarła związek małżeński
Prawo do zaliczki alimentacyjnej ustala się począwszy od miesiąca, w którym został złożony u komornika wniosek wraz z wymaganą dokumentacją (dokumentacja jak w świadczeniach rodzinnych), do końca okresu zasiłkowego.
| Informację wytworzył(a): | mgr inż. Sebastian Siorak |
| za treść odpowiada: | Irena Klimisz |
| Data wytworzenia: | 2008-03-6 |